हिंदु राष्ट्राचे प्रेरणास्रोत परात्पर गुरु डॉ. जयंत आठवले यांच्या मार्गदर्शनातून घडलेला आणि ईश्‍वरी राज्याची प्रतिकृती असलेला सनातन आश्रम !
परात्पर गुरु डॉ. जयंत आठवले यांच्या वास्तव्याने पावन झालेल्या सनातनच्या रामनाथी, गोवा येथील आश्रमात चैतन्य, आनंद आणि शांती यांच्या अनुभूती अनेक साधकांना येतात. आश्रमातील स्वयंशिस्त, नियोजनबद्धता, प्रेमभाव आदींमुळे आश्रम भावी ईश्‍वरी राज्याची प्रतिकृती भासतो. हा आश्रम म्हणजे ईश्‍वरी राज्याची स्थापना, अध्यात्म विश्‍वविद्यालय, सर्वांगस्पर्शी ग्रंथांची निर्मिती, सूक्ष्म-जगताविषयी संशोधन आदी अनेक कार्यांचे केंद्रच आहे.
खिडकीच्या काचेवर दिसणारे प्रतिबिंब (चित्र ३) : त्यानंतर रात्रीच्या वेळी कॅमेरा (छायाचित्रक) खिडकीच्या काचेजवळ धरून हे छायाचित्र काढले. त्या छायाचित्रातही अभ्यासिकेत बसलेली महिला आणि सज्ज्यात बसलेल्या महिलेचे प्रतिबिंब स्पष्टपणे दिसते; मात्र कोण खिडकीच्या आतल्या बाजूला (अभ्यासिकेत) आणि कोण खिडकीच्या बाहेर (सज्ज्यात) बसली आहे, हे ओळखणे कठीण आहे.
खिडकीच्या काचेवर दिसणारे प्रतिबिंब (चित्र १) : परात्पर गुरु डॉ. आठवले यांची अभ्यासिका आणि तिला लागून असलेला सज्जा यांच्यामध्ये एक खिडकी आहे. हे चित्र खिडकीच्या काचेवर दिसणारे प्रतिबिंब दर्शवणार्‍या ३ चित्रांच्या मालिकेतील पहिले चित्र आहे. त्यात काचेच्या अलीकडे, म्हणजे अभ्यासिकेत १ आणि काचेच्या पलीकडे, म्हणजे सज्ज्यात १ अशा २ महिला बसल्या आहेत. खिडकीच्या काचा पुष्कळ पारदर्शक असून त्यातून बाहेरील दृश्य आणि त्या काचेवर पडणारा प्रतिबिंब दोन्ही स्पष्ट दिसतात.
खिडकीच्या काचेवर दिसणारे प्रतिबिंब (चित्र २) : दिवसाच्या प्रकाशात कॅमेरा (छायाचित्रक) खिडकीच्या काचेजवळ धरून हे छायाचित्र काढले आहे. त्या छायाचित्रात अभ्यासिकेत बसलेली महिला आणि सज्ज्यात बसलेल्या महिलेचे प्रतिबिंब स्पष्टपणे दिसते; मात्र कोण खिडकीच्या आतल्या बाजूला (अभ्यासिकेत) आणि कोण खिडकीच्या बाहेर (सज्ज्यात) बसली आहे, हे ओळखणे कठीण आहे.
दाराच्या काचेवर दिसणारा प्रतिबिंब (चित्र ३) : त्यानंतर महिलांना तेथून जायला सांगितले. त्यानंतर पांढर्‍या दाराच्या काचेतून केवळ दोन्ही सज्ज्यांकडे पाहिल्यास पिवळ्या रंगातील धातूच्या कठड्याचे प्रतिबिंबही दिसते. त्या प्रतिबिंबात २ पिवळ्या रंगातील धातूच्या कठड्यांची सममिती (समरूपता) या छायाचित्रात दिसते.
दाराच्या काचेवर दिसणारे प्रतिबिंब (चित्र १) : हे चित्र परात्पर गुरु डॉ. आठवले यांच्या सज्ज्याच्या (बाल्कनीच्या) दाराच्या काचेवर दिसणारे प्रतिबिंब दर्शवणार्‍या ३ चित्रांच्या मालिकेतील पहिले चित्र आहे. यामध्ये २ सज्ज्यांत (बाल्कनीत) २ महिला उभ्या असलेल्या दिसत आहेत. या २ सज्ज्याच्या मध्ये एक लाकडी दार आहे. त्या लाकडी दाराच्या उजव्या बाजूला काचा असलेले एक पांढर्‍या रंगाचे दार आहे.
दाराच्या काचेवर दिसणारे प्रतिबिंब (चित्र २) : या छायाचित्रात लाकडी दार उघडून ठेवले आहे. त्यानंतर पांढर्‍या दाराच्या काचेतून दोन्ही सज्ज्यांकडे पाहिल्यास (त्या काचा अधिक पारदर्शक झाल्यामुळे, तसेच त्यावर दिसणारा प्रतिबिंब स्पष्ट दिसत असल्यामुळे) काचेच्या पलिकडे दिसणारी महिला आणि काचेवर दुसर्‍या महिलेचे पडलेले प्रतिबिंब हे समरूप झाल्यामुळे (दृश्य आणि प्रतिबिंब एकमेकांवर तंतोतंत बसल्यामुळे) पहाणार्‍याला २ महिलांच्या ऐवजी एकच महिला दिसते.
दाराच्या काचा पुष्कळ पारदर्शक झाल्यामुळे त्या काचेतून बाहेरचे दृश्य जेवढे सुस्पष्ट दिसते, तेवढेच त्यावर पडणारा प्रतिबिंबही सुस्पष्ट दिसणे : परात्पर गुरु डॉ. आठवले यांच्या सज्ज्याच्या (बाल्कनीच्या) दाराच्या काचा पुष्कळ पारदर्शक झाल्या आहेत आणि त्यांच्यावर पडणारा प्रतिबिंब अधिक सुस्पष्ट दिसते. त्या काचांतून आश्रमाबाहेर असलेला रस्ता आणि रस्त्यावरील दिव्याच्या पिवळ्या प्रकाशात दिसणारे झाड पहातांना प्रसाधनगृहाच्या (बाथरूमच्या) दाराचे प्रतिबिंबही त्या काचेवर स्पष्टपणे दिसते.
मार्गिकातील लाद्यांच्या पृष्ठभागावर पाण्याचा थर असल्याप्रमाणे दिसणे : हे छायाचित्र आश्रमातील मार्गिकेत साधक पोटमाळ्याला एक शिडी लावतांनाचे आहे. छायाचित्रात दिसणार्‍या प्रतिबिंबामध्ये लाद्यांच्या पृष्ठभागावर रंग आणि पाण्याचा थर स्पष्टपणे दिसत आहे.
पायर्‍यांच्या लाद्यांवर प्रतिबिंब दिसणे : आश्रमाच्या कडेला काही फूलझाडे आणि तुळस यांची लागवड करण्यात आली आहे, तसेच आश्रमाच्या बाहेरील परिसरात पुष्कळ झाडे आहेत. त्याचे प्रतिबिंब आश्रमातील लाद्यांवर पडते. आश्रमात चालतांना दिसणारे हे प्रतिबिंब अतिशय सुंदर दिसते. हे छायाचित्र वरील छायाचित्राचे क्लोजअप आहे.
पायर्‍यांच्या लाद्यांवर प्रतिबिंब दिसणे : आश्रमाच्या कडेला काही फूलझाडे आणि तुळस यांची लागवड करण्यात आली आहे, तसेच आश्रमाच्या बाहेरील परिसरात पुष्कळ झाडे आहेत. त्याचे प्रतिबिंब आश्रमातील लाद्यांवर पडते. आश्रमात चालतांना दिसणारे हे प्रतिबिंब अतिशय सुंदर दिसते. या छायाचित्रात आश्रमातील कलामंदिराच्या पायर्‍यांवर दिसणारे प्रतिबिंब हे आश्रमाबाहेरील झाडांचे आहे.
सनातन आश्रमात इतर ठिकाणीही अशाच प्रकारचे प्रतिबिंब दिसणे : आश्रमातील दुसर्‍या मजल्यावरील २ मार्गिकांमधील (कॉरिडोरमधील) लाद्यांवरही अशाच प्रकारचे प्रतिबिंब दिसते. मार्गिकेत व्यक्ती उभी राहिल्यास तिच्या पडलेल्या प्रतिबिंबात डोक्यापासून पायापर्यंत सर्व (उदा. रंग आणि आकार) स्पष्टपणे दिसते.
प्रांगणातील लाद्यांकडे वाकून पाहिल्यास लाटा दिसल्याचा भास होत असल्यामुळे ते तळ्यासारखे दिसणे : अ. मिरर फिनिश (लाद्या आरशाप्रमाणे स्वच्छ दिसतील, अशा प्रकारे केलेले पॉलिश) न दिलेल्या साध्या कोटा लाद्यांवर एवढे स्पष्ट प्रतिबिंब दिसणे आश्‍चर्यकारक आहे. त्या लाद्यांकडे व्यक्तीने वाकून पाहिल्यास तिला त्या ठिकाणी लाटा दिसत असल्याप्रमाणे भास होतो. त्यामुळे पहाणार्‍याला तेथे प्रत्यक्ष तळे आहे, असे वाटते.
अंत नसलेल्या तळ्याप्रमाणे दिसणारे सनातन आश्रमातील प्रांगण : प्रांगणाच्या कडा एखाद्या तळ्याच्या कडा असल्याप्रमाणे भासतात. प्रांगणातील लाद्यांवर झाडांचे प्रतिबिंब स्पष्टपणे दिसते. या लाद्यांचे पॉलिशिंग फार चांगल्या प्रकारे केलेले नसतांनाही त्यावर पडणारा प्रतिबिंब स्पष्टपणे दिसते, हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे.
तळ्यासारखे दिसणारे प्रांगण (छायाचित्र : आश्रमाच्या पूर्व-पश्‍चिम दिशेने प्रांगणाकडे पाहिल्यास त्यावर पडलेल्या प्रतिबिंबाव्यतिरिक्त लाद्यांवर तरंग दिसतात. त्यामुळे लाद्यांवर पाणी पडले आहे, असे वाटते. आश्रमात आलेल्या एका पाहुण्याने तो भाग ओला आहे का ?, असे विचारले.
तळ्यासारखे दिसणारे प्रांगण (छायाचित्र : सनातन आश्रमाच्या प्रमुख दाराबाहेरील प्रांगणात दिसणारे हे प्रतिबिंब अतिशय सुस्पष्ट आहे. छायाचित्रात २ छोटी मंदिरे आणि त्यांच्या पार्श्‍वभूमीवर असलेले परिसर स्पष्टपणे दिसत आहे.
तळ्यासारखे दिसणारे प्रांगण (छायाचित्र : हे छायाचित्र आधीच्या छायाचित्राचा क्लोजअप् आहे. यामध्ये लाद्यांवरील पृष्ठभाग अंत नसलेल्या तळ्यासारखे दिसत आहे.
अपुर्‍या प्रकाशात दिसणारे प्रतिबिंब : हे छायाचित्र रात्रीच्या वेळी अपुर्‍या प्रकाशात काढले असतांनाही तेथे उभी असलेली पांढरी गाडी सर्व बारकाव्यासहित, तसेच तेथील तुळशीची झाडेही सनातन आश्रमाच्या लादीवर सुस्पष्टपणे दिसत आहेत.
पूरसदृश्य दिसणारे प्रांगण : या छायाचित्रात प्रांगणातील लाद्या जणू पाण्यावर येणार्‍या तरंगाप्रमाणे दिसत आहेत. त्यामुळे तेथे उभी केलेली गाडी पाण्यात तरंगत आहे, असा भास होतो. हे छायाचित्र आभाळ भरलेले असतांना (अपुर्‍या प्रकाशात) काढलेले असूनही दिसणारे प्रतिबिंब तेवढेच सुस्पष्ट आहे.
तळ्यासारखे दिसणारे आश्रमाच्या प्रमुख दाराबाहेरील प्रांगण : आश्रमाच्या प्रांगणातील लाद्यांचा पृष्ठभाग जणू पाण्यावर येणार्‍या तरंगाप्रमाणे दिसत आहेत. त्यामुळे तेथे उभी केलेली गाडी पाण्यात तरंगत आहे, असा भास होतो.
तळ्यासारखे दिसणारे आश्रमाच्या प्रमुख दाराबाहेरील प्रांगण : १. प्रांगणाच्या पुढे उभे केलेल्या गाड्यांचे प्रतिबिंब प्रांगणात स्पष्टपणे दिसणे : आश्रमाच्या प्रमुख दाराबाहेरील प्रांगण एखाद्या तळ्यासारखे दिसत आहे, तसेच त्याच्या पुढे उभे केलेल्या गाड्यांचे प्रतिबिंब त्यात स्पष्टपणे दिसत आहे.
आश्रमाच्या प्रमुख दाराबाहेरील प्रांगण : आश्रमाच्या प्रमुख दाराबाहेरील प्रांगणात कोटा लाद्या बसवण्यात आल्या आहेत. लाद्या बसवल्यानंतर त्या ठिकाणी न्यूनतम पॉलिशिंगचे काम करण्यात आले होते. असे असतांनाही गेल्या काही वर्षांपासून त्या लाद्यांचा पृष्ठभाग गुळगळीत झाला असून त्या ठिकाणी पडणारे प्रतिबिंब सुस्पष्टपणे दिसते.
तळ्यासारखे दिसणारे आश्रमाच्या प्रमुख दाराबाहेरील प्रांगण
दाराच्या काचेत मूळ रेलिंगपेक्षाही सुस्पष्ट दिसणारे रेलिंगचे प्रतिबिंब
ऋषिमुनींच्या आश्रमात वावरणार्‍या पशू-पक्ष्यांची आठवण करून देणारे सनातनचे आश्रम, संत आणि साधक यांच्याकडे आकृष्ट होणारे पक्षी !रामनाथी आश्रमातील ध्यानमंदिरात तेजतत्त्वस्वरूपात लालसर प्रकाश प्रसरणे !आश्रमातील वाढत्या सात्त्विकतेची साक्ष देणारे दैवी पालट !रामनाथी येथील सनातनच्या आश्रमात पणत्यांच्या लाल रंगाच्या ज्योतीची वैशिष्ट्ये आणि त्यामागील कारणे !
वसुधैव कुटुम्बकम् । (सर्व पृथ्वी कुटुंब आहे), ही हिंदु धर्माची शिकवण आहे. आपल्यासारखे साधकजन आणि राष्ट्रप्रेमी अन् धर्मप्रेमी आम्हाला सनातन परिवारातीलच वाटतात. सनातनच्या राष्ट्र आणि धर्म यांच्या कार्यातही सहभागी व्हा. आपण ईश्‍वरी राज्याच्या स्थापनेचे उदात्त ध्येय संघटितपणे साकार करून शीघ्र ईश्‍वरी कृपा संपादन करूया !
