अ. ‘कर्मयोग’ हा शब्द ‘कर्म’ आणि ‘योग’ या दोन शब्दांपासून झाला आहे. त्याचा अर्थ आहे – कर्माच्या द्वारे योग साधणे, म्हणजे जिवाला शिवाशी जोडणे, म्हणजेच कर्माद्वारे मोक्ष प्राप्त करणे होय.

‘तत्कर्म यत् न बन्धाय । (सा विद्या या विमुक्तये ।)’

अर्थ : ज्या कर्मामुळे चित्तावर कोणत्याही प्रकारचे बंधनात टाकणारे नवीन संस्कार होत नाहीत किंवा पाप-पुण्याच्या संबंधातील (हिशोबातील) नोंदी वाढत नाहीत, म्हणजेच आत्म्याभोवती कोणत्याही प्रकारचे नवीन बंधन निर्माण होत नाही, त्याला ‘कर्मयोग’ या शब्दाच्या संदर्भात ‘कर्म’ असे म्हणतात. (जी मोक्ष किंवा मुक्ती प्राप्त करून देते, तिला ‘विद्या’ असे म्हणतात). असे कर्म सतत करत रहाणे, याला ‘कर्मयोग’ म्हणतात.

Kuladevatecha_namjap_karatana_350

लेख

संबंधित ग्रंथ

कर्माचे महत्त्व, वैशिष्ट्ये आणि प्रकार
कर्माचे महत्त्व, वैशिष्ट्ये आणि प्रकार