जिवात ईश्वरापासून विलगता वाढल्यामुळे ईश्वराने ध्यानयोग या योगमार्गाची, म्हणजेच जिवात दडलेल्या क्रियाशक्तीच्या आधारे ज्ञानशक्तीला जागृत करून ईश्वरप्राप्ती करून देणार्‍या योगमार्गाची उत्पत्ती केली.