सकाळच्या वेळी स्नान का करावे आणि स्नानाची पूर्वसिद्धता

हिंदु धर्मानुसार सकाळी स्नान केल्याने काय लाभ होतात, याविषयी प्रस्तूत लेखात जाणून घेऊया. स्नानाच्या पूर्वसिद्धतेच्या अनुषंगाने स्वत:ची सिद्धता कशी करावी तसेच स्नानासाठीचे पाणी कसे असावे, याविषयीसुद्धा जाणून घेऊया.

सनातन दंतमंजन

प्रस्तूत लेखात आपण दात घासण्यासाठी काय वापरावे आणि काय वापरू नये, हे त्याच्या अध्यात्मशास्त्रीय कारणमीमांसेसह पहाणार आहोत.

सायंकाळी पाळावयाचे आचार

प्रस्तूत लेखात आपण सायंकाळी पाळावयाच्या विविध आचारांमागील दडलेले अध्यात्मशास्त्र पाहूया. यांत सायंकाळी देवाजवळ आणि तुळशीसमोर दिवा का लावावा; ‘शुभंकरोति’ का म्हणावे, त्याने लहान मुलांना काय लाभ होतात, या कृतींमागील शास्त्र जाणून घेऊया.

मलमूत्रविसर्जन कसे करावे आणि त्यामागील शास्त्र

उकिडवे बसून मलमूत्रविसर्जन का करावे, पुरुषांनी बसूनच मूत्रविसर्जन का करावे, कोणत्या दिशेकडे तोंड करून मलमूत्रविसर्जन करावे हे पाहू.

स्नानानंतर करावयाच्या कृती आणि स्नानासंदर्भात निषिद्ध गोष्टी

प्रस्तूत लेखात आपण स्नानानंतर काय करावे, स्नानास निषिद्ध गोष्टी कोणत्या, ‘सन बाथ’ अपायकारक का; स्नान कोणी करू नये, तर खरे स्नान कोणते यांसारखी स्नानासंदर्भातील इतर सर्वसाधारण माहिती जाणून घेऊया.

उदयकालाच्या संदर्भात पाळावयाचे आचार

उदयकालीन सूर्याच्या किरणांचा स्पर्श का होऊ देऊ नये ? सूर्याचा उदयकाल आणि सूर्यास्ताची वेळ या दोन्ही संधीकालांत साधना करण्याचे महत्त्व काय ?
सनातन-निर्मित ग्रंथ ‘दिनचर्येशी संबंधित आचार आणि त्यांमागील शास्त्र’

केर कधी आणि कसा काढावा ?

प्रस्तूत लेखात आपण केर काढणे या कृतीमागील शास्त्र जाणून घेऊया. याअंतर्गत ‘केर काढतांना केरसुणीला भूमीला बडवू का नये’; ‘शक्यतो सायंकाळी केर काढणे टाळावे’; ‘पूर्व दिशा सोडून इतर कोणत्याही दिशेकडे केर काढत जावे’ यांसारख्या विविध कृतींमागील अध्यात्मशास्त्रीय कारणमिमांसा विशद करण्यात आली आहे.

‘व्हॅक्यूम क्लीनर’ने (Vacuum Cleaner) आणि कमरेत वाकून केरसुणीने केर काढणे : एक तौलनिक अभ्यास

पाश्चात्त्य देशात निर्वात यंत्राने (Vacuum Cleaner) ने केर काढला जातो. हीच पद्धत आता भारतातील मध्यमवर्गीय घरांमध्येही रूढ होत आहे. असे असले तरी, कटीत (कमरेत) वाकून केरसुणीने केर का काढावा याचे अध्यात्मशास्त्रीय विश्लेषण करून दोन्ही कृतींतील तौलनिक अभ्यास प्रस्तूत लेखात करण्यात आला आहे.