अनंत, गुळिक, वासुकी, शंखपाल, तक्षक, महापद्म, पद्म आणि कर्कोटक या ८ नागांपैकी वासुकी नागाचे हे क्षेत्र आहे. या क्षेत्राच्या मागे प्रचंड मोठा पर्वत आहे. या पर्वताचे शिखर शेषनागाच्या फण्याप्रमाणे दिसते; म्हणून याला ‘शेषपर्वत’ असे म्हणतात. पुराणात या पर्वताचा ‘कार्तिकस्वामींचे विश्रांतीस्थान’ असा उल्लेख आहे. कार्तिकस्वामींना कर्नाटकमध्ये ‘सुब्रह्मण्य’ या नावाने संबोधले जाते. तारकासुराचा वध केल्यानंतर कार्तिकस्वामी विश्रांतीसाठी या पर्वतावर आले होते. ज्या तलवारीने (खगाने) तारकासुराचा वध केला, ती तलवार कार्तिकस्वामींनी कुक्के सुमब्रह्मण्य येथील ‘कुमारधार’ या नदीच्या पाण्यात स्वच्छ केली होती. तारकासुराचा वध केल्याने कार्तिकस्वामींना ब्रह्महत्येचे पातक लागले. पापाचे क्षालन होण्यासाठी देवांनी त्यांना एक लाख ब्राह्मणांना अन्नदान करण्यास सांगितले. हे अन्नदान करण्यासाठी शेषपर्वतावर पुरेशी जागा नव्हती. त्यामुळे शेषपर्वताखाली वासुकीचे क्षेत्र आहे, तेथे ‘कुक्के’ नावाचे गाव असून कार्तिकस्वामींनी ‘वासुकीला अन्नदान करण्यासाठी ‘कुक्के’ क्षेत्र द्यावे’, असे सांगितले. त्या वेळी हे क्षेत्र देतांना वासुकीने कार्तिकस्वामींना अट घातली, ‘जेव्हा पुढे कधी येथे तुमची पूजा होईल, तेव्हा माझीही पूजा झाली पाहिजे. त्या वेळी कार्तिकस्वामी (सुब्रह्मण्यस्वामी) कुक्के या क्षेत्री येऊन राहिल्याने या क्षेत्राला ‘कुक्के सुब्रह्मण्य’, असे नाव पडले. येथील वासुकीचे जे मूळस्थान आहे, तेथे असलेल्या मंदिरात वारूळ आहे. या वारूळात वासुकीचा वास (वास्तव्य) आहे असे सांगितले जाते. त्याला ‘आदि सुब्रह्मण्य’ असेही म्हणतात. या मंदिराच्या बाजूलाच कार्तिकस्वामींचे मंदिर आहे. त्याला ‘सुब्रह्मण्यक्षेत्र’, असे म्हणतात. या मंदिराच्या गाभार्‍यात सर्वांत वरती मोरावर बसलेल्या कार्तिकस्वामींची मूर्ती आहे. मध्यभागी पाच फणा असलेल्या वासुकीची चांदीची मूर्ती आहे, तर वासुकीच्या मूर्तीच्या खाली शेषनागाची प्रतिमा आहे. सर्पदोष, शारीरिक त्रास आणि चर्मरोग दूर व्हावेत, तसेच संतती प्राप्ती व्हावी, यासाठी या क्षेत्री कालसर्प शांती केली जाते. येथे भाविक मोठ्या संख्येने येतात.
